Eerste termijn PvdA ‘afvalbeleidsplan’ raadsvergadering 15 januari

Voorzitter,

Het college heeft de raad een afvalbeleidsplan voorgelegd waar we thans een oordeel over moeten vellen. De uitgangspunten zijn duidelijk en worden door de Partij van de Arbeid fractie volledig onderschreven.

Afval bestaat voor een groot deel uit waardevolle zaken, die bij scheiding van de niet waardevolle fractie, tot financiële- maar vooral milieuvoordelen leiden. En daarin zijn in De Wolden al vele stappen gezet. We mogen de gemeente maar vooral onze inwoners feliciteren. We zitten vandaag op een scheidingspercentage van 64%. Door gescheiden ophalen van GFT, papier, kunststof en restafval.

Maar de ambities liggen hoger! In 2020 wil de gemeente naar 75% scheiding. Ambitieus en lovenswaardig, maar hoe gaan we dat realiseren?

Afval voorkomen is beter dan scheiden!

Als er dus een manier is om minder afval te produceren, gooien we minder weg en hebben we een fantastisch milieuresultaat. Om niet te gedetailleerd te worden zal ik in mijn bijdrage niet aan bronscheiding, maar aan bronvermelding doen.

Op www.compendiumvoordeleefomgeving.nl hebben CBS, Universiteit Wageningen en het Planbureau voor de leefomgeving, informatie verzameld over o.a. afval. Vanaf 1950 tot 2013 is de hoeveelheid afval van huishoudens 4 x zo groot geworden. Als we het kolen-as (tot midden jaren 60 een behoorlijk component in het huisvuil) eruit zouden halen, is die stijging nog veel groter. En dat komt door de welvaart.

Een crisis doet wonderen op afval gebied.

Sinds 2008 daalt de hoeveelheid afval van huishoudens. Nu we net zo’n beetje uit de crisis beginnen te klimmen, moeten we er rekening mee houden dat ook de hoeveelheid afval weer gaat stijgen. Meer consumeren, geeft meer afval. Mijn fractie legt hier de nadruk op omdat het college in haar afvalbeleidsplan nogal gemakkelijk spreekt over de beïnvloeding van de hoeveelheid restafval die een huishouden produceert.

De stelling van de PvdA fractie is dat de aangeboden hoeveelheid huisvuil is wat die is, en dat we mogen vragen aan de inwoners om dat afval, zo goed mogelijk gescheiden aan te bieden. Minimaal zoals we dat nu doen, en misschien 11% beter. Daar ligt de uitdaging voor 2020!

Wat moet je daarvoor doen?

Volgens het college de wijze van ophalen veranderen tegen een investering van bijna 4 ton. Maar wordt daarmee de afvalscheiding 11% beter? De Partij van de Arbeid fractie meent van niet. We vinden ook nergens een onderbouwing van die stelling.

Op pagina 2 van het raadsvoorstel stelt men, “de verwachting is dat door de container voor kunststofverpakkingen het scheidingsresultaat sterk verbetert, waardoor het volume in restafval sterk afneemt”.

Waarop zijn die verwachtingen gebaseerd?

In het afval beleidsplan zullen de antwoorden wel staan.

Pagina 28, extra container voor kunststof.

Ik citeer: “De verwachting is dat veel inwoners een container voor kunststof willen ontvangen. Een deel van de inwoners echter door gebrek aan ruimte ook niet. De acceptatie is dan ook twijfelachtig. Er is geen sprake van een trendbreuk. De verwachting is dat met de vierde container alleen de doelstelling niet wordt bereikt”.

Daar is de Partij van de Arbeid fractie het helemaal mee eens. Afvalscheiden doe je tussen de oren. Door erkenning, herkenning en bewustwording . Maar de voorgestelde plannen gaan alleen maar over een andere manier van inzamelen. Containers in plaats van zakken. En daar red je dat niet mee. College lees uw eigen stukken!!

In hoofdstuk 5 maakt het college het wel erg bont. Hoge service wordt gegeven aan herbruikbare afval (grondstoffen) en lage service (bijna niet of niet meer ophalen) aan restafval zodat dit minder makkelijk kan worden afgegeven. Maar dat is het probleem van het restafval verschuiven naar de burger. En die krijgt van dit college nog een waardevolle tip mee.

“Inwoners kunnen afval voorkomen door kritisch in te kopen”.            O ja? 

Een economische crisis helpt!

En verder bepalen consumptie en samenstelling van het huishouden de totale hoeveelheid afval die er wordt aangeboden. En daar hoort restafval gewoon bij. De Partij van de Arbeid fractie vindt dat de gemeente ook daar haar taak als ophaler en verwerker niet uit de weg moet gaan.

Een maximale scheiding van verschillende afvalsoorten, dat mag van de burgers verwacht worden.

Op pagina 29 stelt het afval beleidsplan: “klachten worden verwacht van grote huishoudens, huishoudens met veel restafval zoals luiers, incontinentiemateriaal en dergelijke ….. en/of huishoudens die niet of onvoldoende meewerken …”

Moeten die restafval voorkomen door kritisch in te kopen?

Voorzitter, zo wil ik als burger niet benaderd worden door deze gemeente! De totale afvalstroom van een huishouden is wat die is. Dat hoort bij de levensstijl of levensfase van de bewoners en die wordt niet door een gemeente voorgeschreven. Wat we als gemeente mogen vragen is, om de afvalstroom zo effectief mogelijk te scheiden. En daarbij is het maar de vraag of bronscheiding effectiever is dan na-scheiding.

In een rapport van CE Delft uit 2011 (LCA, recycling van kunststofverpakkingsafval uit huishoudens) wordt geconcludeerd op pagina 113 dat bronscheiding of na-scheiding elkaar in milieuscore nauwelijks ontlopen. En dat toekomstige technologische ontwikkelingen tot hogere resultaten kunnen leiden, bij beide systematieken.

Ga daar mee aan de slag! Want we willen die doelstelling echt halen, en met alleen een andere inzamelmethode, redden we dat niet.

Wat we bij invoering van de kunststof container wel krijgen is:

– Dat restafval na invoering nog maar 1x in de drie weken wordt opgehaald. Hinderlijk voor huishoudens die dan de container meer dan vol hebben en onhygiënisch in de zomermaanden (stank overlast en vliegen)

– De plastic hero-zak wordt als onhandig en onhygiënisch ervaren in de keuken. Maar hoe stelt men zich dan die container voor in de keuken? Die staat daar niet. En dat kan ook tot nadelige effecten leiden. De extra container staat buiten, terwijl een groot deel van het huishoudelijk afval, ontstaat in de keuken! Hoe overbrug je die afstand en scoort een zak in dat geval misschien beter?

– En dan de hoge kosten die gemoeid zijn voor de invoering, bijna 4 ton, terwijl de inzamelingskosten gelijk blijven.

– Er geen ruimte voor een extra container is

– De wet milieubeheer een zorgplicht voor het inzamelen van huishoudelijk afval bij de gemeente legt. Is die zorgplicht bij 1 x in de drie weken ophalen voldoende ingevuld?

Voorzitter,

Terug naar het voorstel.

De Partij van de Arbeid fractie is tegen het aanschaffen van mini containers voor kunststoffen voor        € 235.000,-

Er is dan ook geen € 45.000,- nodig om ze uit te zetten en het chippen van deze containers (of alle containers, daarover is het stuk onduidelijk) voor € 95.000,- hoeft ook niet. Het lijkt een opstapje naar Diftar. De genoemde argumenten om te chippen zijn zwak. De afvalstroom kun je eenvoudig meten door het verschil in gewicht tussen een lege en een volle ophaalwagen te wegen. En dan weeg je de zakken ook mee.

De € 35.000,- voor 7 recyclezuilen, daar is mijn fractie tegen. Bij het aanbod van kleine huishoudelijke apparaten gaat het om kleine volumes. Dat kan naar de winkel waar je een vervangend apparaat koopt of naar de gemeentelijke milieustraat.

De Partij van de Arbeid kan ook niet instemmen met het afvalbeleidsplan.

Dan nog enkele opmerkingen:

Als we afvalscheiding serieus nemen, moeten we zelf het goede voorbeeld geven. In de stukken wordt gemeld dat de gemeente graag zou zien dat in 2020 een gebruikt theezakje, van het papieren labeltje wordt ontdaan en deze twee items gescheiden worden weggegooid (pagina 30 (5.2.3). Mijn fractie weet niet of we daarmee + 11% scheidingsresultaat behalen, maar het is een goede gedachte die we deze maand nog kunnen doorvoeren in dit huis. Wij zien graag gescheiden bakjes voor de theezakjes, het papieren label en laten we er ook gelijk een bakje voor kunststof bijdoen.

Dan naar buiten.

De afvalbakken in de openbare ruimte zijn thans voorzien van 1 afvalcontainer. Mijn fractie rekent erop dat dit ruim voor 2020 wordt aangepast in verschillende containers voor de verschillende afvalstromen.

En dan moet het mijn fractie van het hart dat de financiële gevolgen van dit beleid, niet in de begroting van 2015-2018 vermeld stond. En dat terwijl er in 2013 al over gesproken is en de uitwerking tot dit raadsstuk in 2014 heeft plaatsgevonden.

Overigens is de fractie van de PvdA wel voor het opwaarderen van de afval stations van de gemeente en lijkt ons een verdere bewustwordingscampagne van groot belang. Die kosten worden in het afval beleidsplan wel genoemd, maar in het ontwerp raadsbesluit niet.